Du học sinh làm thêm và những điều sẽ kể – Phần 2

Đi làm thêm gần như là lựa chọn hàng đầu của sinh viên Việt Nam khi đi du học, để có thể giảm bớt được gánh nặng về kinh tế cho gia đình mình. Và khi mà nhu cầu về việc làm của sinh viên ngày càng lớn thì số lượng (cũng như chất lượng) vị trí làm việc của các cơ sở làm ăn do người Việt Nam mở ra (phần lớn là các quán ăn châu Á) trở nên thiếu hụt, không đủ cho con số sinh viên Việt Nam ngày một tăng lên này.

Từ đó, mục tiêu xin việc của sinh viên dần được chuyển hướng sang các cơ sở kinh doanh của nước ngoài, với lợi thế về sự đa dạng trong vị trí tuyển dụng, từ những việc làm chân tay như phục vụ, bồi bàn, lau dọn bếp, cho đến những công việc “sang” hơn như làm giấy tờ, hoặc ngồi trực văn phòng, được làm việc trong một môi trường chuyên nghiệp và có tính cạnh tranh cao, cũng như rất nhiều cơ hội va chạm, học hỏi. Cùng với đó, mức lương mà các nhà tuyển dụng nước ngoài đưa ra thường cao hơn so với mức lương trung bình một sinh viên có thể kiếm được ở các quán ăn châu Á.

Nhờ những ưu thế vượt trội nói trên, “đi làm cho Đức” đang dần trở thành một khái niệm, hay chính xác hơn là mục tiêu chủ yếu của các du học sinh, với kì vọng có thể kiếm được một khoản tiền kha khá để trang trải cuộc sống. Tuy nhiên, phàm cứ quả ngọt thì sẽ mọc ở rất cao, khó lấy. Đi xin việc cũng vậy, để đạt được mục tiêu làm việc ở môi trường nước ngoài không phải dễ dàng, mà cần tới sự nỗ lực tuyệt đối ở bản thân mỗi người.

Làm thế nào để kiếm được việc làm thêm? 

Công việc đầu tiên, công việc rất phổ biến và có lẽ là dễ xin việc nhất: bồi bàn ở các nhà hàng, khách sạn, hoặc đứng quầy ở các của hàng đồ ăn nhanh. Với tính chất là một công việc chân tay là chính, cùng với việc mọc lên nhanh như nấm thì cõ lẽ vị trí bồi bàn là một vị trí luôn luôn cần người, và vì vậy, yêu cầu thường không cao, “chỉ cần” nghe hiểu tiếng Đức nhanh, biết một chút tiếng Anh, và người làm cần phải hoạt bát, nhanh nhẹn, khéo léo. Và cũng vì là việc tay chân nên số tiền bạn nhận được không quá cao, nhưng bù lại, đây lại là công việc “lương ít lậu nhiều”, có rất nhiều khoản thu “béo bở” bên cạnh lương thực tế.

Nhưng, nói như vậy không có nghĩa là công việc này toàn màu hồng. Đổi lại cho sự sung sướng về mặt vật chất, bạn sẽ không được hưởng các chế độ bảo hiểm tối thiểu một người đi làm đáng được nhận, sẽ không có sự bảo đảm về công việc, dễ bị đuổi việc bất cứ lúc nào. Cùng với đó, những giờ nghỉ ngơi thoải mái, những đồng tip hào phóng kia cũng có cái giá của nó. Trên màn bạc, những cuộc vui, tiệc tùng, những lễ họp mặt, kỉ niệm của các sếp lớn thường được tổ chức ở các khách sạn sang trọng, đắt tiền, và được khắc họa thật xa hoa, đáng mơ ước. Tin vui là, bạn sẽ được dự tiệc, và còn vui hơn, bạn hoàn toàn không phải trả một đồng nào để được dự những bữa tiệc này. Tất cả những gì bạn cần làm “chỉ là” phục vụ đồ ăn, đồ uống, chạy thật nhanh với những khay đồ đầy ắp cốc chén và len qua đám đông đang vô tư nhảy múa, trong bộ đồng phục bất tiện của mình.

Yến Đỗ, SV ngành Maschinenbau, FH Hanover chia sẻ: Yến từng làm ở P.S.L Leipzig qua một người bạn giới thiệu. Bản thân bạn nếu chưa có kinh nghiệm phục vụ, làm bồi bàn, dọn dẹp (abräumen), chuẩn bị buffee (abbauen and aufbauen) và kỹ năng tính tiền (Kassieren) cần đăng ký thông tin cá nhân, số điện thoại, email và qua một khóa đào tạo về các kỹ năng mà phía công ty cần. Thông thường công ty sẽ hỏi bạn về thời gian bạn mong muốn và có thể làm việc được, sau đó họ sẽ lên kế hoạch trước 1 tháng. Vì công ty chuyên về tổ chức sự kiện nên người làm sẽ được học qua một khóa bưng bê, rót rượu… và phải trả chi phí 20€ cho việc bổ sung kiến thức này. Ngoài ra để phục vụ đồ ăn hoặc đồ ăn trong các nhà hàng của Đức thường phải có chứng chỉ vệ sinh sinh dịch tế, tay không được đánh móng, đeo nhẫn, đồng hồ hay trang sức (Bescheinigung des Gesundheítamtes nach Infektionsschutzgesetz xin ở gesundeitamt). Công việc trong công ty tổ chức đòi hỏi các bạn phải thao tác nhanh và linh động (flexible). Mỗi khi có các sự kiện lớn ở khách sạn, người phục vụ sẽ phải thức cả đêm đến rạng sáng ngày hôm sau để liên tục phục vụ đồ cho các thực khách mà không có lấy một phút nghỉ ngơi. Thức đêm đã mệt, bê trên mỗi tay 2, 3 đĩa đồ ăn cũng đâu phải dễ dàng gì. Cô bạn có kha khá kinh nghiệm trong vụ này kể lại, những ngày đầu học việc, chuyện giữ thằng bằng với 2 đĩa thức ăn lớn trên tay đã là cả một thành tích đáng được lên báo rồi, nhưng trong các buổi tiệc lớn, số lượng suất ăn cần phải phục vụ là rất nhiều, mà chẳng hề có những xe đẩy đồ ăn giống như trên phim, thế nên 2 đĩa một tay vẫn chẳng thấm vào đâu, vì vậy, dần dần bản thân phải tự hoàn thiện kĩ năng và cố gắng thăng bằng 3 đĩa thức ăn lớn trên 1 tay. Lương của công việc này sẽ được trả theo giờ theo luật của Đức, tức là €8.5/1 giờ cho minijob €450, tuy nhiên các nhà hàng, khách sạn sẽ thường xếp bạn vào mức lương dưới €400, thi thoảng lắm mới nhận được €420. Vậy nên cũng phải lưu ý rằng, không phải cứ xin được việc €450 là bạn sẽ chắc chắn kiếm được €450/1 tháng.

Cũng làm ở khách sạn, nhưng thay vì phục vụ, bạn có thể xin bán bánh mỳ trong các buổi tiệc do khách sạn tổ chức. Thường để xin được việc ở các quầy bánh mỳ này này cần bạn nào có khả năng tiếng Đức tốt, có nơi vẫn cần viết đơn xin việc hay và gửi kèm cả CV, đơn xin việc còn cần phải viết hay, lay động lòng người. Thường làm ở các tiệm bánh sẽ được ăn uống thoải mái, mình phải ăn để biết loại nào ngon, dở, cứng, mềm để còn giới thiệu với khách. Sau một thời gian bán bánh mỳ, thường các bạn sẽ có xu hướng tìm việc ở McDonald, KFC hoặc Burger King. Ở những này, cơ hội được gặp nhiều trai xinh gái đẹp học Master hoặc Bachelor, ngoại ngữ tiếng Anh, tiếng Đức đều giỏi, nhanh nhẹn hoạt bát là rất lớn, dưới tư cách là khách hàng cũng có, mà dưới tư cách là đồng nghiệp cũng chẳng thiếu. Công việc ở những cơ sở này có phần áp lực vì đây là những nơi nổi tiếng toàn cầu, khách đông, và cần phải phục vụ đúng theo tiêu chuẩn được đề ra, bù lại, bạn sẽ có cơ hội rèn luyện ngoại ngữ khi được (phải) tiếp xúc với rất nhiều người đến từ khắp các nơi khác nhau trong nước và quốc tế. Kinh nghiệm của bạn Thủy – LMU – là thích ăn gì thì nên xin làm chỗ đó, thường sẽ có cơ hội được ăn, thậm chí ăn đến mức phát ngấy, vừa có động lực để làm việc.

Nặng nề hơn đi phục vụ, nhưng có lẽ vẫn dễ dàng xin việc, có thể kể tới đi bốc vác. Việc này có lẽ chỉ dành cho các bạn nam sức dài vai rộng, có thừa thời gian, sức khỏe, thích cuộc sống về đêm mà lại không có đủ tiền để đi tập gym. Các bạn ở thành phố lớn nơi có kho hàng (Lager) ví dụ như Hamburg, thông qua một số công ty môi giới Zeitarbeit có thể tìm việc như sắp xếp hàng trong nhà kho, vận chuyển các thùng hàng. Tất nhiên công việc cũng có tính thời vụ, nên các bạn thường làm trong dịp hè, hoặc cuối năm, khi nào có việc, được coi là việc để kiếm thêm chứ không phải là việc làm ngày này qua ngày khác, tháng này qua tháng khác.

• Tất cả những chia sẻ về việc làm ở đây dành cho những người đi xin việc đã có đủ quyền cũng như trách nhiệm pháp lý đối với nước sở tại (ở bài viết này là Đức), khi đó những điều trên mới có thể được áp dụng, và mới khả thi. Khi bạn chưa được phép đi làm thì việc cố tình không tuân thủ luật pháp, dù rất ngầu, thường kéo theo nhiều rủi ro, vậy nên người viết không hề khuyến khích điều này.
• Du học sinh thường không có cơ hội nhận được công việc với mức lương quá €450/tháng.
• Những may mắn về tiền tip và sự dễ tính của ông chủ không phải là tuyệt đối ở tất cả các cửa hàng, người viết không chịu trách nhiệm về việc thực tế sai với kì vọng người đọc có được sau khi đọc bài này.